Het verplaatsen van zware materialen vraagt om het gebruik van de juiste middelen. Hoogwaardige hijsmiddelen zijn dus onmisbaar. Niet alleen om een hijsklus snel te volbrengen, maar ook om de veiligheid maximaal te waarborgen. We nemen een kijkje in de wereld van hijsmiddelen en nemen daar een aantal belangrijke hulpstukken onder de loep.
Hijsbanden
Hijsbanden zijn flinterdun maar kunnen verrassend veel dragen. Zo zijn er varianten die geschikt zijn voor het optillen van meer dan 10 ton. De banden zijn meestal gemaakt van polyamide, polyester of polypropyleen. Aan de kleur is te zien wat het maximale draaggewicht is. Zo draagt een paarse band tot 1 ton en een rode band tot 5 ton. In de praktijk bedraagt de maximale werklast slechts 14,3% van de breekkracht. Dit betekent dat de band pas zal breken met een zeven keer zwaarden object aan de haak. Wie aan de slag gaat met hijsbanden, moet letten op de aanwezigheid van een EKH certificaat. Hijsbanden verkocht door een leverancier met EKH certificaat voldoen aan de hoogste kwaliteitseisen.
Bij het gebruik van hijsbanden is het belangrijk om te letten op geldende veiligheidsvoorschriften.
Zo is het gebruik alleen mogelijk bij temperaturen tussen -40 en +100 graden celcius. Ook mogen banden niet aangetast zijn door sterke zuren en chemische materialen, waaronder verf.
De hijsbanden dienen schoon te zijn, want onder meer zand en vet kunnen de kwaliteit verminderen. Vergeet ook niet om eventuele brand- en snijschade op te sporen. Natte of zelfs bevroren hijsbanden zijn niet bruikbaar.
Harpsluitingen
Voor het dragen van extreem zware gewichten zijn er harpsluitingen. Dit hulpmiddel wordt op verschillende manieren gebruikt. Bijvoorbeeld om verschillende hijsmiddelen met elkaar te verbinden. Of om een verbinding te maken tussen een hijshaak en bepaald hijsgereedschap. Harpsluitingen zijn gemaakt van staal of RVS, al dan niet gegalvaniseerd. Er zijn varianten voor het dragen tot wel twintig ton. Meestal wordt een harpsluiting vastgezet met een moerbout. Is het vanwege de te voltooien werkzaamheden nodig om de bout regelmatig los te draaien? Dan is het misschien handiger om een exemplaar met borstbout te gebruiken.
Zoals bij alle hijsmiddelen, staat ook bij het inzetten van harpsluitingen veiligheid voorop. Zo is het belangrijk om de sluitingen niet te gebruiken voor zijdelingse belasting. Daarnaast dient men bijzonder voorzichtig om te gaan met schokbelasting. Houdt schadelijke chemische vloeistoffen met een hoge zuurtegraad uit de buurt, om schade te voorkomen. In principe zijn de harpsluitingen geschikt voor gebruik tussen -20 en +200 graden celcius. Echter wordt aangeraden om bij temperaturen boven 100 graden contact op te nemen met de leverancier. Let erop dat aanduidingen als de werklast leesbaar zijn, om te voorkomen dat per abuis de verkeerde sluitingen ingezet worden.
Takels
Takels zijn er in verschillende soorten en maten. Elektrische takels zijn veel te zien in autogarages en soortgelijke bedrijven. De elektromotor maakt het eenvoudig om zware materialen te verplaatsen. Tegenwoordig hoeven ze niet altijd meer aan een stroomkabel, omdat er ook modellen zijn met een ingebouwde accu. Vaak worden ze opgehangen aan een rail. Met de afstandsbediening is de takel eenvoudig te bedienen. Ook rateltakels zijn veel terug te zien in uiteenlopende bedrijven. Dit type wordt bediend met een handmatige hefboom, wat het mogelijk maakt om materialen zeer nauwkeurig te verplaatsen. De rateltakel maakt gebruik van een ketting voor het hijsen.
Wie wat meer spierkracht beschikbaar heeft, kan werken met een handtakel. Zoals de naam het al zegt, moet hier nog met de hand getakeld worden. Voor het takelen in ruimtes met eventueel explosiegevaar, zijn vaak luchttakels te zien. De ingebouwde luchtaandrijving kan vanzelfsprekend geen explosies veroorzaken.Onafhankelijk van het type takel, is het wederom belangrijk om veiligheidsvoorschriften nauwkeurig op te volgen. Overschrijd dus nooit de werklast en verplaats geen objecten boven mensen. Het repareren van kettingen is niet toegestaan, vervangen is de enige optie bij versleten exemplaren. Let op de aanwezigheid van veiligheidskeurmerken. Bij twijfel over de staat van een takel is het altijd verstandig om een deskundige in te schakelen. Laat de takel hoe dan ook elk jaar inspecteren door een deskundige partij.
Valbeveiliging
Hierboven hebben we het telkens gehad over hulpmiddelen om materiaal te verplaatsen. Maar soms moeten we zelf ook op hoogte werkzaamheden uitvoeren. Waar een hoogwerker geen uitsluitsel biedt, kan het nodig zijn om andere middelen in te zetten. Bijvoorbeeld bij het repareren van een schuin dak of het aanleggen van zonnepanelen. Hierbij is geschikte valbeveiliging onmisbaar. Sterker nog, valbeveiliging is verplicht bij werkzaamheden op een hoogte vanaf 2,5 meter.
Het begint allemaal met het dragen van een veiligheidsharnas. Het harnas koppelt met andere middelen, zoals een veiligheidslijn. Ook is er een ankerpunt, waaraan de persoon zal koppelen. Bij een eventuele val voorkomen de verschillende hulpmiddelen samen dat dit leidt tot een ongeluk. Zo’n ankerpunt moet altijd bevestigd zijn aan een punt dat twaalf kilonewton kan dragen.
Bij de aankoop van valbeveiliging is het verstandig om niet te besparen op kwaliteit. Vanzelfsprekend omdat er mensenlevens op het spel staan. De verschillende onderdelen moeten ten minste voorzien zijn van een Europees CE certificaat, waardoor het voldoet aan veiligheidseisen. Veel speciaalzaken bieden complete sets aan, zodat het los aanschaffen van meerdere componenten niet meer nodig is.